شب های روشننویسنده: فئودور داستایفسکی

“ از چه باید گفت؟ داستان مردی تشنه محبت که با زنی دلفریب ملاقات می‌کند و به او دل می‌بازد ایده‌ای آشنا در دنیای ادبیات داستانی است. تعداد نویسندگان بسیاری برای توصیف چنین دیداری دست به قلم شده‌اند را بی‌اغراق نمی‌توان شمرد اما وقتی فئودور داستایوفسکی -کسی که هیچ شخصیتی را به ما معرفی نمی‌کند مگر آنکه تحلیلی روان‌شناسانه و دقیق از او در اختیارمان بگذارد- تصمیم به تالیف داستانی عاشقانه می‌گیرد، باید انتظار چه چیزی را داشته باشیم؟ کتاب صوتی شب‌های روشن چه حرفی برای گفتن دارد که بعد از تقریبا دویست سال هنوز شنیدنی است؟ راوی این داستان کوتاه مانند دیگر شخصیت‌های مخلوق نویسنده فردی است حساس، درونگرا، خیال‌پرداز و منزوی. او که روزگارش بی‌هیچ دوست و آشنایی در سن پترزبورگ می‌گذرد در طلب عشقی ناب می‌سوزد، اما چه حیف که به‌اندازه‌ی تنهایی‌اش در ارتباط با دیگران هم خام است. همین نبود روابط اجتماعی راوی قصه را به سفرهایی پایان‌ناپذیر در شهر سوق داده. مرد جوان در خیابان‌ها قدم می‌زند در حالی که مکالمه‌ی میان ساختمان‌ها را تصور می‌کند. او به آدم‌ها می‌نگرد و از خودش می‌پرسد این پیرزن کیست؟ آن مرد میانسال و جدی چه دلیلی برای آن همه عجله داشت؟ زوج خوشبختی که بر پل ملاقات کردم چطور با هم آشنا شدند؟ ”

داشتن و نداشتننویسنده: ارنست همینگوی

“ «هری مورگان» پیرمرد ساده‌دلی است که سال‌ها ناخدا بوده و به ماهیگیری می‌پرداخته اما پس از برخورد با یک گردشگر ثروتمند زندگی‌اش زیرورو می‌شود. داستان از این قرار است که هری قایق خود را به مدت سه هفته در اختیار گردشگر می‌گذارد تا او نیز پس از استفاده از قایق مبلغی را به‌عنوان کرایه به هری بپردازد اما برخلاف انتظار، گردشگر پولی به او پرداخت نمی‌کند و اعتراض هری هم بی‌نتیجه می‌ماند. این ناخدای کهنه‌کار که به هر قیمتی شده باید از پس مخارج زندگی بربیاید، تصمیم می‌گیرد به کارهای غیرقانونی مانند قاچاق انسان، الکل و یا فراری دادن مارکسیست‌ها روی بیاورد. اینجاست که مخاطب از خود می‌پرسد: آیا انسانیت برای همیشه در مقابل نیازهای مادی رنگ باخته یا هری بار دیگر ارزش انسان بودن را در قبال پول و ثروت ثابت خواهد کرد؟ کتاب صوتی داشتن و نداشتن نخستین رمانی نیست که ارنست همینگوی، نویسنده‌ی برنده‌ی جایزه‌ی نوبل، در آن از ارزش‌های انسانی برایتان می‌گوید. این نویسنده گاه در رمانی مانند «پیرمرد و دریا» زبان به ستایش اراده‌ی پایان‌ناپذیر آدمی می‌گشاید و گاهی هم در داستانی مانند کتاب پیش‌رو، مرثیه‌ای برای ارزش‌های ازدست‌رفته می‌خواند. ”